Vrees voor mega-zonneparken schudt inwoners Voorst wakker: ‘Zelf op zoek naar wat lokaal past’

Een mega-zonnepark achter het huis ziet niemand zitten. Duurzame energie opwekken wel. Dus doen we het maar zelf, dacht een groep bewoners in het buitengebied van de gemeente Voorst. Onder de naam Burgers met Energie gaan ze op zoek naar lokale alternatieven. ,,De energietransitie moet van de burgers zijn.’’

Wakker geschud, zo noemt Gradi van Ittersum het. Niet dat zij niets wist over de hele energietransitie, maar toen ze opeens bericht kregen dat ontwikkelaar Kronos Solar een groot zonnepark wilde bouwen tegenover hun huis, begon er iets te dagen. Het mag niet de bedoeling zijn dat er om de klimaatdoelen te halen overal snel mega-zonneparken worden neergegooid, terwijl lokale mensen er niet van profiteren, zo stelt zij.

Burgercollectief

Na een online sessie met bewoners uit Nijbroek, De Vecht en Terwolde heeft ze besloten om met vijf anderen een eigen burgercollectief te beginnen. Burgers met Energie wil op haar eigen manier plannen maken voor het opwekken van duurzame energie. Of het ook echt een coöperatie gaat worden, is nog de vraag. Wat ze in ieder geval willen, is dat de opbrengsten van energieprojecten naar de lokale omgeving terugvloeien.

,,We willen zelf achter het stuur kruipen’’, zegt Van Ittersum. ,,De energietransitie moet van de burgers zijn. Landelijk worden er allerlei commerciële initiatieven opgezet. Het is echt heel willekeurig en er zit niet echt een strategie achter. Vaak gaat om initiatieven van buitenlandse ontwikkelaars die de opbrengsten weer meenemen naar het buitenland.’’
Het landschap is Van Ittersum en de andere deelnemers dierbaar. Daarom willen ze eerst kijken wat er mogelijk is aan zonne-energie op daken, snelwegen en taluds. Participatie en overleg met omwonenden is daarbij essentieel. Zeker een dag per week besteedt onder anderen Van Ittersum nu al vrijwillig aan dit project.

Zonnepanelen op stallen

In de praktijk is dat meer, vertelt haar buurvrouw Mathilda Groenveld. Zij heeft recent zonnepanelen laten plaatsen op het dak van haar huis. Een van de zaken waar zij over nadenkt om op in te zetten, is het vol leggen van daken. Boerderijen en stallen kunnen daar een belangrijke rol in spelen. En daar willen de Burgers met Energie bij helpen.

Jan Blankespoor, Initiatiefnemer Burgers met Energie:
"Nu worden daken afgekeurd, omdat ze niet sterk genoeg zijn. Maar wat doen we dan? Dan leggen we de zonnepanelen op een weiland, terwijl je ook het dak kunt versterken’’, zegt Jan Blankespoor, ook een van de initiatiefnemers. ,,Natuurlijk, daar zijn nu geen subsidies voor, maar dat zijn wel denkrichtingen die in beweging moeten komen.’’

Lokale opslag en verspreiding van energie, los van grote netbeheerders als Liander, zou volgens de initiatiefnemers een oplossing kunnen zijn. Blankespoor legt uit: ,,Tot nu toe werd er alleen gekeken naar het energieverbruik op je eigen kavel. Maar boeren kunnen ook meer zonnepanelen neerleggen. Alleen moeten ze de opgewekte energie dan wel kwijt kunnen.’’

Nog niet concreet

Heel concreet zijn de plannen van de Burgers met Energie nog niet. De komende tijd moet dat gaan gebeuren. Wilco Hekkert, de partner van Van Ittersum, wil benadrukken dat er straks echt wel met commerciële partijen gepraat gaat worden. ,,We hebben straks gewoon installateurs nodig.’’ Alleen een groot zonnepark voor zijn huis zal er niet snel komen. ,,We horen nergens bij. Dus we nemen alle ideeën mee.’’